Leestijd: 3 minuten
Leiderschap is altijd belangrijk, maar in tijden van crisis komt de noodzaak hiervoor vaak pas echt om de hoek kijken. Goede leiders kijken vooruit, durven beslissingen te maken die niet per se populair maken, maar noodzakelijk zijn en durven volgens Brené Brown hun kwetsbaarheid te tonen. Brown is onderzoeker en schrijver van 5 bestsellers over leiderschap, moed en de plek die kwetsbaar opstellen daarin inneemt. Haar motto: zonder kwetsbaarheid geen moed en daarbij geen (organisatie)culturen die in staat zijn om te vernieuwen en om te gaan met tegenslag. Geen boodschap is noodzakelijker dan nu in deze tijd vol onzekerheid door Covid-19.
Apenrots en dominant leiderschap
De grote leider die vergelijkbaar met een gorilla op zijn borst klopt, die vertelt hoe goed hij het wel niet doet en daarmee andere mensen probeert te imponeren zit voorgeprogrammeerd in ons DNA en is een belangrijke onderdeel geweest van de biologische ontwikkeling van de mens. Heel wat jaren geleden was dit een heel normale manier van leidinggeven. Je kunt een groep mensen zien als apenrots, en bovenaan die rots komen lukt alleen door hard te brullen, op de borst te kloppen en te imponeren.
Als we dit biologische verhaal vertalen naar boardrooms, organisaties en politiek zien we dat dominant gedrag vertonen een heel natuurlijk onderdeel is van leiderschap. In de uitwerking hiervan zien we dat zulke leiders claimen dat alle goede ontwikkelingen zijn gekomen door een duidelijke koers en beleid, alle tekortkomingen en momenten van falen komen doordat mensen niet goed hiernaar hebben geluisterd of hier geen gehoor aan hebben gegeven. En wat wil nou het feit: in tijden van crisis en onzekerheid (zoals die waar we nu in zitten met Covid-19) willen mensen een leider die stellig is en die een duidelijke koers bepaalt.
Goed leiderschap door kwetsbaarheid
Leiderschap in de 21e eeuw draait volgens auteur en onderzoeker Brené Brown echter niet alleen maar om hoe je die aap bovenop de rots kunt zijn. Het gaat om richting uitzetten, koers bepalen met daarbij aandacht voor de menselijke maat. Laten zien dat je menselijk bent als leider maakt je authentiek en zorgt ervoor dat mensen jou geloven en volgen. Natuurlijk moet je als leider een duidelijke koers uitzetten en kun je hier niet om de dag in veranderen. Maar wat je wel kunt doen is aangeven waar het moeilijk is geweest om een beslissing te maken. En nog sterker leiderschap is soms ook durven toegeven dat je fout zat, dat een andere koers varen eigenlijk beter was geweest.
Lessen over kwetsbaarheid voor jouw team of organisatie
Wat voor type leiderschap zie jij in jouw organisatie, of wat voor soort leider ben jij zelf? Wordt er inzicht gegeven in de moeilijke beslissingen en redenen om tot een koers te komen? En ligt er een duidelijke beslissing als het bijvoorbeeld gaat om crisismaatregelen ter preventie van Covid-19? Dit zijn de lessen die Brown in ieder geval meegeeft aan alle leiders die menselijk en kwetsbaar te werk willen en durven gaan:
Durf jezelf te zijn. Leiderschap tonen is geen rol aannemen. Het voorbeeld hierboven over leiding geven ten tijde van Covid-19 laat zien dat een goede leider bij zichzelf durft te blijven, koers uitzet, en daarbij juist aan het belang van de groep denkt. Authenticiteit, handelen vanuit jouw persoonlijke overtuigingen en krachten, is daarbij essentieel.
Moed tonen gaat om een beslissing maken, zonder dat de uitkomst van te voren al helemaal duidelijk is. Moed en kwetsbaarheid gaan hand in hand. Dit doe je door gehoor te geven aan jouw emoties en door soms de angel ergens uit te durven te trekken. Het mooie is ook: moed trekt moed aan. Zodra jij als leider het goede voorbeeld geeft, zal dit op de lange termijn onderdeel worden van het werken en de cultuur in jouw team of organisatie.
Oefening baart kunst. Iedereen is bang voor een bepaalde disconnect, de angst dat anderen jou niet zullen accepteren. Veel van die angsten zijn daarbij gelukkig ook irrationeel. Zodra je beslissingen maakt die wellicht niet ‘populair’, maar wel noodzakelijk zijn voor jouw team en/of organisatie zal je zien dat veel van die angsten ongegrond zijn of in ieder geval groter zijn dan in lijn ligt met de werkelijke reacties.
Kijk hieronder de video met Brené Brown als je meer wilt weten over de kracht van kwetsbaarheid. Veel kijkplezier!
Neem gerust contact met me op als je vragen hebt over leiderschap en (organisatie)cultuur. Wil je bijvoorbeeld meer inzicht krijgen in jouw eigen organisatie of wil je weten hoe je het beste een verandertraject kunt inrichten en uitvoeren?
Vind je dit blogartikel leuk, like of deel dan hieronder!
